sobota, 16 lutego 2019

Antybiotykoooporność, czyli cywilizacyjny upadek w walce z infekcjami





"Mogą przyjść takie czasy, gdy penicylina będzie mogła być kupiona przez każdego w sklepie. Istnieje więc niebezpieczeństwo, że niewykształcony (nieświadomy) człowiek będzie ją przyjmował w zbyt niskiej dawce i drobnoustroje poddawane subtelnym dawkom leku staną się oporne (...)"
 Aleksander Fleming - odkrywca antybiotyku ,grudzień 1945 Nobel Lecture

Wielki odkryciem w 1928 roku było pokazanie na światło dzienne świata Peniocyliny.
Szkocki lekarz, który na czas swoich 2 tygodniowych wakacji przypadkowo pozostawił w laboratorium szalki Petriego zawierające kultury gronkowca. Po swoim powrocie odkrył, że wokół kolonii utworzyła się strefa wzrostu pleśni Penicillum Notatum, która zahamowała wzrost gronkowca.
Antybiotyki zostały okrzyknięte "złotym lekiem w walce z bakteriami. Nowość , świeżość i nieznane w walce z ciężkimi zakażeniami i w poprzednich dekadach nieuleczalnymi zakażeniami - taki był zamysł twórcy.
Jednak po 90 latach stosowania antybiotyki stały się realnym zagrożeniem w rękach medycyny zarówno dla pacjenta, ekonomii i polityki
Na czym polega wielka przegrana w dotychczas wygrywanych konfliktach antybiotyk- zakażenia ? 


 Antybiotyki to związki chemiczne, które zabijają bakterie lub hamują ich wzrost bez negatywnego wpływu na pacjenta . Różnią się między sobą sposobem działania

Polska przoduje w ilości przyjmowanych antybiotyków, a według najnowszych statystyk 95 % antybiotyków przepisywanych jest w warunkach lekarzy POZ.
System skandynawski zmniejszył antybiotykooporność przez zminimalizowanie zażywania antybiotyków i przyjmowanie tej grupy leków wyłącznie w określonym zakresie.

Wspomniana antybiotykooporność jest naturalnym zjawiskiem u bakterii - wynika głównie ze zdolności bakterii do mutacji. Dosłownie kiedyś bakterie były nagie, teraz mają zbroję i bronią się przed zniszczeniem. Antybiotyki nie mają już tak spektakularnego działania, jak wskazywały na to ich początki, a bakterie na które dotychczas działały stają się niewrażliwe. Wszystko na skutek nagminnego, nieracjonalnego i nieodpowiedniego przyjmowania"złotego leku".

Większość bakterii występujących naturalnie w naszym organizmie jest niezbędna do funkcjonowania i stanowi to dowód, że jesteśmy "nosicielami" wielu bakterii.. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, które nich dokonają inwazji, jaki będzie przebieg i oporność. Leczenie profilaktyczne nosicielstwa jest błędem.

Główne przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania opornych na antybiotyki szczepów pakterii :
- nadużywanie antybiotyków
- niewłaściwe dawkowanie
- niska higiena
- niewystarczający dostęp do diagnostyki mikrobiologicznej
- brak świadomości społecznej i medycznej na temat problemu i zagrożeń

Alarmujące jest pojawienie się większej ilości szczepów opornych ( określane jako MDR, XDR. PDR)  zarówno z warunkach szpitalnych i pozaszpitalnych.
Od niespełna 20 lat nie ukazał się żaden nowoczesny antybiotyk.

Konsekwencje medyczne oporności :
- eliminacja antybiotyków, które dotychczas były rekomendowane, skuteczne i bezpieczne
- zmniejszenie wachlarza leków skutecznych w terapii zakażeń
- zwiększenie realnego ryzyka niepowodzeń i działań niepożądanych
-wzrost zachorowalności i śmiertelności
- wzrost kosztów terapii i problemy  pozamedyczne

Sukces kliniczny tej grupy leków zależy od :
- wrażliwości na antybiotyk czynnika etiologicznego zakażenia
- cech zjadliwości czynnika etiologicznego
- wybór leku,dawka, właściwości farmakokinetyczne oraz stężenie w ognisku zakażenia
- stan odporności chorego

Odmienność antybiotyków od innych grup leków:
- szeroka grupa o różnorodnych mechanizmach działania
- zalecane przez lekarzy wszystkich specjalności
- skuteczność zmienna w czasie
- im więcej stosujemy, tym szybciej wzrasta % opornych szczepów
- skuteczność zależy zwrotnie od schematów terapeutycznych,systemu kontroli zakażeń i sytuacji epidemiologicznej

Streptococcus pyogenes - jest jedynym paciorkowcem w 100 % wrażliwym na penicylinę. Jest on jednak przyczyną 20-25% zakażeń gardła.
Pneumokoki wymagają podawania wysokich dawek amoksycyliny w celu walki z antybiotykoopornością

WHO w roku 2014 w raporcie na temat antybiotykooporności stwierdziła,  że wiek XXI może się stać okresem post antybiotykowym,oznacza to , że łagodne zakażenia mogą skutkować śmiercią 

Źródło:
Medycyna Praktyczna
Patofizjologia Człowiea P. Thor
Materiały własne


Popularne - Polecane

Dekalog, siódemka, a może sześć kroków - jak zacząć interpretować zapisy EKG ?

Poniższy wpis nie ma na celu wnikliwej analizy 12 odprowadzeniowych zapisów elektrokardiograficznych, a jedynie podjęcie próby przybliżeni...